Bestuurlijke toekomst Bommelerwaard -Standpunt 2017

Dorpsraad Velddriel heeft gebruik gemaakt van de inloopbijeenkomst, op dinsdag 4 april 2017, over het rapport "Bestuurlijke Toekomst Bommelerwaard". U vindt hieronder de volledige tekst van het standpunt van Dorpsraad Velddriel.


Geacht college en raadsleden,

Mijn naam is Carola van Kessel, voorzitter van de Dorpsraad Velddriel. Graag wil ik enkele woorden tot u richten n.a.v. het lijvige rapport van Bureau Berenschot inzake de “Bestuurlijke Toekomst Bommelerwaard”.
Met de bril op van een dorpsraad-voorzitter kunnen mijn woorden niet los worden gezien van mijn ervaringen en gevoelens in de afgelopen jaren binnen de kleine kern Velddriel. Twee daarvan springen bijzonder in het oog:

1.    Dorpsraden moeten in deze tijd goed bij de les blijven. Er verandert in snel tempo heel veel met grote gevolgen voor de leefbaarheid en er staat voor kleine kernen, zoals Velddriel, veel op het spel. Anderzijds is het verwachtingspatroon vanuit de gemeente niet altijd even helder.

2.    Een tekentafel-fusie zonder een gedragen visie werkt in ieder geval binnen Maasdriel niet. De huidige, nog steeds voortdurende strubbelingen binnen onze parochie  rondom de kerksluitingen in Ammerzoden, Velddriel en Alem spreken daarover boekdelen.

Ondanks deze ervaringen is ook mijn conclusie, dat een best.uurlijke herindeling inderdaad voor Maasdriel en Zaltbommel op termijn een goede keuze zou zijn en als een stip op de horizon moet worden gezet.
Maar nadrukkelijk zou ik vanuit mijn persoonlijke ervaringen 3 punten onder uw aandacht willen brengen:

1.    Neem er vooral voldoende  tijd voor. Erg gemakkelijk wordt door Beren-schot geconstateerd, dat het met de onderlinge verbondenheid binnen de Bommelerwaard wel goed zit. Mijn ervaring is dat dorpen in de Bommelerwaard een trots karakter hebben en inwoners essentiële zaken binnen hun dorpskernen zich niet zo maar  laten afpakken. De boeiende historie van de Bommelerwaard kan daar veel over vertellen. Een goed begeleid groeiproces naar een groter bestuurlijk geheel is daarom een must. Dit geldt overigens niet voor alles. Op het vlak van de uitvoerende diensten kan samenwerking best sneller, maar op het vlak van zeggenschap en beleid moet m.i. toch al gauw 5 jaar worden genomen.

2.    Werk vooraf aan voldoende heldere beelden voor voldoende draagvlak. Een herindeling is niet zomaar iets van de tekentafel, waarna alles weer vanzelf gaat en komt. De Velddrielse Dorpsraad had de afgelopen jaren duidelijk  het gevoel, dat de aandacht voor de kleine kernen vanuit de gemeente tekort schoot. De landelijke trend, zoals verwoord in het recente rapport van het Sociaal Cultureel Planbureau “Dorpsleven tussen stad en land” was in Velddriel al langer voelbaar. Daarom is er flink aan de weg getimmerd om onder meer de noodzaak van woningbouw helder te krijgen. Een fusie creëert, als we niet oppassen, bij gebrek aan beelden die afstand opnieuw. En dat terwijl nu al steeds meer de agenda  bij poli-tiek betrokken inwoners overloopt.
Daarom moet vóór het fusie-moment helder zijn via een gedragen visie met duidelijke beelden, waarop kleine kernen in de nieuwe grotere bestuurlijke werkelijkheid van de Bommelerwaard kunnen rekenen. 
Ook moeten  actuele leefbaarheidspunten, zoals een servicepunt voor dagelijkse boodschappen, bankzaken, postpakketten en spoedeisende hulpvragen  vooraf in duidelijk beleid worden verankerd. Dat zal voor het draagvlak onder de inwoners  in de kleine kernen positief kunnen werken, want steun voor iets wordt altijd afgemeten naar de eigen leefsituatie. Met alleen meer  woningen in Velddriel op de Klompenmakershof zijn we er nog niet. 
Behoefte aan duidelijke  beelden geldt ook vergelijkbare kwesties  op het niveau van Maasdriel en Zaltbommel tezamen: zwembad, glasvezel,  energietransitie, bedrijventerreinen en relatie tot Den Bosch en Tiel.
Met dergelijke visie-documenten ontstaan duidelijke ankerpunten voor de Dorpsraden en de inwoners, waarmee draagvlak en verbondenheid groeit.

3.    Investeer nadrukkelijk in  evenwicht op het politieke vlak.
Als het bestuur door de herindeling nog meer op afstand komt, moet dan de rol van de dorpsraden niet veranderen?  Nu wordt vaak gezegd, dat als van onderuit in de kleine kernen het niet lukt om iets te behouden of tot stand te brengen, dan moet men zich daar in die kernen maar bij neerleggen. Ook moeten Dorpsraden zich vooral niet te actief opstellen. Raadsleden vanuit vrijwel alle kernen zitten immers ook dicht bij het vuur en hebben in een kleine gemeente in feite toch het voortouw.
Toch moet een Dorpsraad nu al steeds vaker  een actiegroep zijn dan een zich vooral rustig houdende  gesprekspartner. De praktijk is immers dat dorpsraden zelf de eigen leefomgeving moeten vormgeven.
Zo’n zich vooral rustig houdende  Dorpsraad is daarom een beeld wat bij een fusie naar een nog groter bestuurlijk verband beslist niet meer kan.
Als minder zeker wordt, dat er nog raadsleden vanuit de kleine kernen in de gemeenteraad na de herindeling komen, dan wordt vanzelf nog meer op het bord van de Dorpsraden gelegd, als voorafgaande aan de fusie  niet een aantal zaken goed zijn vastgelegd in een helder kleine kernen-beleid. 
M.i. moet daarom het goed doordenken van deze politieke c.q. rol-aspecten alsnog  in het voorbereidingstraject worden meegenomen. Voor mij is wel duidelijk , dat u als raad zich vooraf  duidelijk dient uit te spreken over hoe de toekomst van kleine kernen  eruit moet gaan zien ; of anders gezegd er dienen  ( vooraf)  gedragen dorpsontwikkelingsplannen voor de kleine kernen gecreëerd te worden.
Als dat niet gaat gebeuren, wordt het snel voor de Dorpsraad in de praktijk een onmogelijke opgave, omdat het verwachtingspatroon te hoog is. Er is nu al een voelbare spanning tussen wat dorpsraden en in-woners willen en kunnen waarmaken.
Ook verdient een werkbaar evenwicht in het politieke krachtenspel tussen het Drielse en het Bommelse nadrukkelijk aandacht. Iedere kern en dorp moet voldoende aan zijn trekken kunnen komen en de een moet niet de ander gaan overheersen. 
Ook op dat punt moet vertrouwen onder de inwoners in een bestuurlijke herindeling nog gaan groeien en zal met goede afspraken en maat-regelen gemakkelijker gaan. 

Ik hoop dat met deze 3 kanttekeningen mijn boodschap helder is. Het is een prima zaak dat tegelijkertijd aan deze inspraakronde ook huiskamergesprekken in de dorpen plaatsvinden. M.i. kan dit heel constructief de benodigde input opleveren om tot gedragen beelden te komen.